مطالعه تطبیقی اندیشمندان شاخص اسلامی و غیراسلامی
رحمت الله محمودی؛ ابوالفضل سلمانی گواری؛ غلامرضا جمشیدیها
چکیده
ابنخلدون و هگل به عنوان پایهگذاران «فلسفهی تاریخ» در عالم اسلام و غرب به شمار میروند، لذا موضوع این پژوهش، توصیفی است در راستای بررسی نحوهی مواجهه دو اندیشمند، از دو سنت مختلف، با مفهوم فلسفه تاریخ. در این تحقیق با روش مقایسهای ابتدا ضمن تمرکز بر بنیادهای نظری ابنخلدون در کتاب «مقدمه» که زمینهای نظری برای ...
بیشتر
ابنخلدون و هگل به عنوان پایهگذاران «فلسفهی تاریخ» در عالم اسلام و غرب به شمار میروند، لذا موضوع این پژوهش، توصیفی است در راستای بررسی نحوهی مواجهه دو اندیشمند، از دو سنت مختلف، با مفهوم فلسفه تاریخ. در این تحقیق با روش مقایسهای ابتدا ضمن تمرکز بر بنیادهای نظری ابنخلدون در کتاب «مقدمه» که زمینهای نظری برای تامل در باب فلسفه تاریخ فراهم آورده است را بررسی خواهیم نمود، سپس اندیشه هگل، نحوهی ورود، تبیین و نهایتاً چگونگی شکلگیری فلسفه تاریخ در اندیشهی او مورد بحث قرار میگیرد. از این روی، سعی بر کشف ذات دو جانب اندیشه، جدای از اینکه مسیر گفتگوی طرفینی را فراهم میآورد، مقایسه را نیز میسر میسازد؛ رهیافتیکه به روش مقایسهی پدیدراشناسانه معروف است. ماحصل این مقایسه، با عنایت بر تمایزهای دو اندیشمند، نتایج مشترکی است در باب تاریخ و امر تاریخی، سیاسی و اجتماعی، نگاهی که حکایت از جبر محتوم و ضرورت اجتنابناپذیر در حرکت تاریخ مینماید.